GüLe SeVDaLi BiR GeNçLiK
AŞK VE HAYAT => Hayat ve Yaşam Sahası => Hayata Dair Yazılar => Konuyu başlatan: orkide - 16 Nisan 2008, 22:18:39
-
Şahmeran
Daha çok güney, orta ve doğu Anadolu resminde, masallarında, hikayelerinde rastlanan akıllı ve iyicil olarak tanımlanan bellerinden aşağısı yılan, üstü ise insan, Meran adı verilen doğaüstü yaratıkların başındaki hiç yaşlanmayan, ölünce ruhunun kızına geçtiğine inanılan varlık. Farsça yılanların şahı anlamına gelen "şah-ı meran" dan gelir. Ancak, Şahmeran'a ilişkin tüm efsanevi kayıtlar ve Şahmeran efsanelerine özgü tüm betimlemelerde varlık dişidir.
Akdeniz bölgesinin Tarsus ilçesinde yaşadığına inanılıyor. Aynı isimli bir efsane Mardin yöresinde de geçer. Bu yörede Şahmeran bir resimle tasvir edilir ve Şahmeran ustaları tarafından yapılan tablolar evlerin duvarlarını süsler.
MARDIN YÖRESINDEKI SAHMERAN EFSANESI
Arap, İran ve Türk Edebiyatlarında Şahmeran adında çeşitli masallar anlatılır. Mardin'de yasli insanlarin anlattigi hikayeye göre eski zamanlarda bir vezirin oğlu arkadaşları tarafından bir çöle götürülür ve ona orada komplo kurularak bir kuyuya atılır. Arkadaşları tarafından kuyuya terk edilen genç burada gördüğü bir deliği genişleterek daha büyük bir yer bulur, oraya geçer ve uyuya kalır.Uyandığında etrafının yılanlarla ve ejderhalarla çevrilmiş olduğunu görür o sırada yarı insan yarı yılan olan yılanların padişah Şahmeran’ın yanına gelir ve kendisine yapılan ihaneti anlatır. Gencin anlattıklarını dinleyen Şahmeran, onu kuyudan çıkaracağına dair söz verir; fakat bir şartı vardır.
Genç Şahmeran'ın yerini kimseye söylememelidir. Genç Şahmeran’a söz verir ve Şahmeran’da onu kuyudan çıkartır. Memleketine dönen vezirin oğlu ülkesinin hasta hükümdarının iyileşebilmesi için Şahmeran’ın etinin önerdiğini öğrenir. Hükümdar kendisini iyileştiren kişiyi vezir yapacaktır. Hem de güzel kızını ona verecektir. Bunu duyan genç, Şahmeran’a ihanet eder ve onun yerini hükümdarın adamlarina söyler Hükümdarın adamları Şahmeran'ı bulup öldürür. Ve onun etini hükümdara yedirir Hükümdar sağlığına kavuşur. Efsane Şahmeran'ın insanoğluna olan sadakatini ve iyi niyetine karşılık, gördüğü ihaneti anlatır.