GüLe SeVDaLi BiR GeNçLiK
FORUM DİN => Kur'an-ı Kerim => Fıkıh => Konuyu başlatan: sevdaligul - 03 Eylül 2008, 05:25:24
-
Orucun sahih olmasının şartları niyet, imsak vaktinden akşama kadar orucu bozan şeylerden kaçınmaktır. Ayrıca kadınların ay hali ve loğusa halinde bulunmaması gerekir.
Niyet
Oruç için niyetin vakti, akşam namazının vakti girmesiyle birlikte başlar.
Ramazan, günü belirlenmiş adak ve nafile oruçlarda niyet, öğle namazına 1 saat kalana kadar devam eder. Bunların dışındaki, keffaret, kaza, günü belirlenmemiş adak oruçlarında ise imsak vaktine kadar niyet edilmesi gerekir.
İmsak
İmsak vaktinden, iftar vaktine kadar, ibadet niyetiyle, yemeden, içmeden, cinsî münasebetten ve diğer orucu bozan şeylerden uzak durmak, el çekmek demektir. İmsakın zıttı iftardır. İmsak vaktinin başlangıcı, tan yerinin ağarmasıyla başlar. Bu vakit, takvimlerde imsak vakti olarak gösterilmektedir.
Ay Halinde Oruç
Kadınların ay hallerinde oruç tutmaları geçerli değildir.
Alkollü İken Namaz ve Oruç
Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki, alkollü içkiler ve uyuşturucu maddeler dinen haram kılınmıştır, bu nedenle bir Müslüman'ın alkollü içki içmesi ve uyuşturucu kullanması düşünülemez. Ancak bu haramı işleyen kişi, bunun haramlığını inkar etmediği müddetçe Müslüman'dır; bu nedenle ibadetleri yerine getirme mükellefiyetinden kurtulamaz. Zira her emir ve yasak müstakil bir borçtur.
Bununla birlikte ibadet bir idrak ve şuur işidir. Bunun içindir ki, bütün ibadetlerde Müslüman ve buluğ çağına ulaşmanın yanında akıllı olmak şart koşulmuştur. İbadetlerin makbul olması için, ibadet niyetiyle ve ihlasla yapılması gerekir. Bu nedenle namaz kılacak, oruç tutacak kimsenin ne dediğini, ne yaptığını bilecek kadar ayık olması, aklının başında olması gerekir. Yüce Allâh Nisa suresinin 43. ayetinde, "Ey iman edenler! Sarhoşken, ne dediginizi bilene kadar namaza yaklaşmayin." buyurmuştur. Bu itibarla, alkol alan kişi, ne dedigini bilecek kadar sarhoş degilse namazlarini kilmasi gerekir. Ayni şekilde imsak vaktinde ne dedigini bilecek kadar ayik olan kişi orucunu tutmasi gerekir. Sarhoş oldugu için bu ibadetleri yerine getiremeyen, işlemiş oldugu bu haramdan dolayi tövbe etmesi ve daha sonra da kaza etmesi gerekir.
Orucu Bozan şeyler Nelerdir?
Oruçlu iken, yemek, içmek ve cinsi münasebette bulunmak orucu bozar. Orucu bozan şeylerin bazisi hem kaza, hem de keffareti gerektirir. Bazi şeylerden dolayi ise, sadece kaza gerekir.
Kaza ve Keffareti Gerektiren Durumlar
Ramazan ayinda oruca niyet edildikten sonra, bir mazeret olmaksizin, kasten yemek, içmek ve cinsî münasebette bulunmak, oruç keffareti gerektirir. Ayrica bozulan orucun kaza edilmesi de gerekir.
Oruç keffareti 60 gün (iki kamerî ay) peş peşe oruç tutmaktir. Buna gücü yetmeyen, 60 fakiri bir gün ya da bir fakiri 60 gün doyurur.
Adet veya logusalik halinde bulunan kadinlar, bu günlerinde keffaret oruçlarina ara verirler. Bu durumlarindan çiktiktan sonra ara vermeden keffaret orucuna devam ederek 60 günü tamamlarlar.
Keffareti Düşüren şeyler
Keffareti gerektiren bir şeyi yaparak orucunu bozan kimse, ayni gün oruç tutamayacak derecede hastalanir veya kadin adet görür yahut logusa olursa keffaret düşer. Ancak hastaligin kendi istegi dişinda olmasi şarttir. Kendisi kasten hastaliga sebep olursa keffaret düşmedigi gibi sefer mesafesinde bir yolculuga çikmasi ile de düşmez.
-
Sadece Kazayi Gerektiren şeyler.
Yolculuk, hastalik gibi meşru bir mazerete dayali olarak orucun bozulmasi halinde, sadece bozulan orucun kaza edilmesi gerekir. Ayrica, kasit olmaksizin yemek-içmek, beslenme amaci ve anlami taşimayan, yenilip içilmesi mutat olmayan veya insan tabiatinin meyletmedigi şeylerin yenilip içilmesi orucu bozup, sadece kazasini gerektirir.
Ramazanda oruca niyet etmeden yiyip içen kimse, tutmadigi oruçlari, gününe gün kaza eder. Ancak mazeretsiz olarak Ramazan orucunu tutmamak büyük günahtir.
Sadece kazayi gerektiren durumlar şöyle siralanabilir:
1. Pamuk, kagit, zeytin çekirdegi, bir defada çok miktarda tuz yemek gibi yenmesi mutad olmayan bir şeyi yutmak, yemek.
2. Burnuna ilaç çekmek.
3. Agzina aldigi boyali iplik gibi şeylerin boyasi ile rengi degiºen tükürügü yutmak.
4. Bogazina kaçan kar veya yagmuru kendi istegi olmayarak yutmak. (Kendi istegi ile yutarsa keffaret gerekir.)
5. Zorlama ile oruç bozmak.
6. Dişleri arasinda nohut tanesi kadar kalan yemek kirintisini yutmak.
7. Abdest esnasinda agzina ve burnuna su alirken kendi elinde olmayarak bogazina su kaçmak.
8. Unutarak yeyip içtikten sonra orucunun bozuldugunu zannederek yeyip içmek.
9. Kendi istegi ile agiz dolusu kusmak.
10. Agiz dolusu gelen veya kendi istegiyle getirdigi kusuntuyu mideye geri çevirmek.
11. Kendi istegi ile içine veya genzine duman çekmek. Kendi istegi ile olmazsa oruç bozulmaz.
12. Güneş batmadigi halde-batti zannederek-iftar etmek.
13. Imsak vakti geçtigi halde daha vakit vardir zannederek yemek.